Przewodniki

Objaśnienie wartości cieplnych

Przewodniki

Krótki poradnik oznaczania punktów topnienia, wrzenia, mętnienia, kroplenia i innych parametrów

wartości cieplne
wartości cieplne

W celu zidentyfikowania lub oceny jakości substancji albo mieszaniny substancji można zbadać zarówno jej właściwości chemiczne, jak i fizyczne, takie jak wartości cieplne. W tym poradniku chcielibyśmy podzielić się z Państwem wiedzą na temat oznaczania wartości cieplnych zdobytą przez METTLER TOLEDO w ciągu ostatnich 50 lat. Wyjaśnimy odpowiednie techniki, jak również standardy mające zastosowanie do poniższych właściwości fizycznych, oraz zaprezentujemy porady i wskazówki dotyczące przygotowywania próbek do badań:

  • Punkt topnienia
  • Punkt wrzenia
  • Punkt mętnienia
  • Punkt mięknięcia i płynięcia
  • Punkt kroplenia
  • Punkt mięknienia

Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji na temat konkretnych zastosowań tych technik, odwiedź naszą bibliotekę zastosowań.

 

Ściągnij poradnik „Objaśnienie wartości cieplnych”, aby uzyskać więcej informacji na temat oznaczania wartości cieplnych.

Punkt topnienia

Punkt topnienia to temperatura, w której następuje przejście z fazy stałej (1) do ciekłej (3) (patrz rys. 1); ta wartość wskazuje czystość substancji: czyste substancje zwykle topią się w zakresie tylko 1–2°C, natomiast zanieczyszczenia rozszerzają zakres temperatur topnienia. Z tego względu punkt topnienia może być wykorzystywany do oceny jakości substancji oraz jest powszechnie stosowany do ich charakteryzacji i identyfikacji.

Proces topnienia substancji krystalicznej
Proces topnienia substancji krystalicznej

Ściągnij poradnik, aby uzyskać więcej informacji na temat zasady pomiaru punktu topnienia oraz wskazówki i porady dotyczące przygotowywania próbek.

Punkt wrzenia

Punkt wrzenia związku chemicznego to temperatura, w której w normalnych warunkach następuje przemiana fazowa z cieczy w gaz. Jest to właściwość specyficzna dla danej substancji, która może dostarczyć przydatnych informacji na temat tożsamości i czystości substancji, oraz jest często wykorzystywana do wyboru optymalnej temperatury procesu, np. określania idealnych warunków przechowywania. Znajomość tej właściwości jest również wymagana na kartach charakterystyki substancji niebezpiecznej (MSDS).

 

Ściągnij poradnik, aby uzyskać więcej informacji na temat zasady pomiaru punktu wrzenia oraz wskazówki i porady dotyczące przygotowywania próbek.

Punkt mętnienia

Punkt mętnienia to temperatura roztworu, powyżej lub poniżej której próbka staje się mętna. Najczęściej stosowany jest w kontroli jakości przy produkcji środków powierzchniowo czynnych lub przy ich dalszym wykorzystaniu w emulsjach, zawiesinach itp. Procedury oznaczania punktu mętnienia często wymagają rozcieńczenia odpowiedniego środka powierzchniowo czynnego w wodzie do 1% wagowo. Jeśli weźmiemy pod uwagę jedne z najczęściej stosowanych w procesach przemysłowych niejonowe środki powierzchniowo czynne – alkiloetoksylany – rozpuszczalność tych substancji w wodzie zmienia się odwrotnie do temperatury: im wyższa temperatura, tym mniejsza rozpuszczalność, a punktem mętnienia jest temperatura, w której roztwór osiąga nasycenie i staje się mętny.

 

Ściągnij poradnik, aby uzyskać więcej informacji na temat zasady pomiaru punktu mętnienia oraz wskazówki i porady dotyczące przygotowywania próbek.

Punkt mięknięcia i płynięcia

Punkt mięknięcia i płynięcia jest często stosowany do charakteryzowania tłuszczów, olejów i wosków – oraz wszelkich innych ciał stałych, które nie mają określonej lub wyraźnej temperatury topnienia. Technika ta, znana również jako oznaczanie punktu topnienia w otwartej rurce lub otwartej kapilarze, jest szczegółowo opisana w normie ISO 6321.

 

Ściągnij poradnik, aby uzyskać więcej informacji na temat zasady pomiaru punktu mięknięcia i płynięcia oraz wskazówki i porady dotyczące przygotowywania próbek.

Punkt kroplenia i mięknienia

Maści, żywice syntetyczne i naturalne, tłuszcze jadalne, smary, woski, estry kwasów tłuszczowych, polimery, asfalt i smoła, jak również inne produkty syntetyczne lub występujące naturalnie, które są ważnymi surowcami w różnych gałęziach przemysłu, nie mają określonej temperatury topnienia. Te materiały stopniowo miękną w miarę wzrostu temperatury i topią się w stosunkowo długim czasie. Generalnie test punktu kroplenia lub mięknięcia jest jedną z niewielu łatwo osiągalnych metod charakteryzujących takie materiały. Aby zapewnić porównywalne wyniki, wymagany jest znormalizowany sprzęt i warunki testowe, a także odpowiednie przygotowanie próbki.

 

Ściągnij poradnik, aby uzyskać więcej informacji na temat zasady pomiaru punktu kroplenia i mięknienia oraz wskazówki i porady dotyczące przygotowywania próbek.

Alternatywne metody pomiaru

Podobnie jak w przypadku wielu innych parametrów, większość wartości cieplnych można testować ręcznie, ogrzewając próbkę w kąpieli składającej się z wody, oleju lub innej cieczy. Metody ręczne wymagają kontroli wzrokowej procesu, co może być żmudne, ponieważ do ciągłej obserwacji wymagana jest pełna uwaga operatora.

 

Ściągnij poradnik, aby uzyskać więcej informacji, porad i wskazówek.