Yalın Laboratuvarilkelerinin başarılı
şekilde nasıl uygulanacağına ilişkin
bilgi ve önerileri içeren kapsamlı
bir koleksiyon
“Yalın Laboratuvar” nedir?
Yalın Laboratuvar, Yalın Üretim ilkelerinden oluşturulan bir yönetim ve organizasyon yaklaşımıdır; temelde proses optimizasyonuyla ilgilidir. Yalın bir laboratuvar, kaynakların en verimli şekilde kullanılmasıyla maliyet ve/veya hız açısından en verimli sonuçları sunmaya odaklanmış bir sistemdir. Asıl amaç, bir organizasyonun ekonomik verimliliğini arttırmaktır. Başarıya, “Sihirli Üçgen”in (kalite, kaynaklar ve zaman) üç noktası dengelenerek ulaşılır.
Bir Yalın Laboratuvar yaklaşımının yararları nelerdir?
Etkili bir Yalın Laboratuvar yaklaşımını uygulamanın ve sürdürmenin potansiyel yararları şunlardır:
- Daha iyi tanımlanan, yapılandırılan ve kontrol edilen laboratuvar prosesleri
- Daha tutarlı ve öngörülebilir bir laboratuvar performansı
- Laboratuvar kapasitesini ve kaynak gerekliliklerini daha iyi kavrama
- Üretkenliği ve verimliliği önemli oranda arttırma
- Azalan hazırlık süresi
- Azalan masraflar
- Azalan tamamlanmamış iş seviyesi (WIP)
- Gelişmiş İlk Seferde Doğru Yapma Oranı (RFT)
- Laboratuvar personelinin daha motive olması
- Proaktif performans yönetimi kültürü ve sürekli gelişme
- Daha iyi müşteri hizmetleri
Yalın Laboratuvar Rehberi
İyileştirilebilecek 9 alan:
- Temizlik ve çalışma ortamı optimizasyonu (5S)
- Proses analizi için değer akışı eşleme
- İş yükü
- Laboratuvar prosesi
- Performans yönetimi
- Laboratuvar ekipmanı
- Laboratuvar personelinin becerileri
- Laboratuvarda kullanılan kimyasal maddeler/yardımcı malzemeler (KANBAN)
- Sürekli İyileştirme Prosesleri (CIP)
Standart Laboratuvar Kılavuzunu indirin
“Yalın Laboratuvar” nedir?
“Yalın” ve “Yalın Üretim” terimleri 1990'larda Toyota Üretim Sisteminden (TPS) doğan ileri düzeyde başarılı yönetim felsefesiyle bağlantılı olarak ortaya çıkmıştır. Bu başarıdan esinlenilerek, yalın ilkelerin öğrenilmesi ve uygulanması o tarihten bu yana hataları ortadan kaldırma, gecikmeleri azaltma, maliyetleri düşürme ve bir ürünün veya hizmetin genel kalitesini iyileştirme amaçlarıyla endüstriyel üretimde pek çok sektör tarafından benimsenmiştir.
Yalın Laboratuvar, Yalın Üretim ilkelerinden oluşturulan bir yönetim ve organizasyon yaklaşımıdır; temelde proses optimizasyonuyla ilgilidir. Yalın bir laboratuvar, kaynakların en verimli şekilde kullanılmasıyla maliyet ve/veya hız açısından en verimli sonuçları sunmaya odaklanmış bir sistemdir. Asıl amaç, bir organizasyonun ekonomik verimliliğini arttırmaya yardımcı olmaktır. Başarıya ulaşmak için “Sihirli Üçgen”in üç köşesi (Kalite, Kaynaklar ve Zaman) dengelenmelidir.
Müşteriden analiz uzmanına kadar sürekli iyileştirmeyi temel alan bir kültür oluşturarak, yeni ve yenilikçi fikirlerden faydalanarak ve etkinin sürekli hale gelmesi için laboratuvarda zihniyet ve davranış dönüşümünü teşvik ederek işletmeler çeşitli yararlar elde edebilir.
 |
Yalın Laboratuvar yapılacak şeyleri içeren bir liste değil, bir düşünme biçimidir.
Yaygın terimlerin anlamını ve nerelerde kullanıldıklarını açıklamaya yardımcı olan bir Yalın Laboratuvar Sözlüğü hazırlanmıştır.
Yalın Laboratuvar oluşturmaya nereden başlamalıyım?
Mevcut durumunuzun değerlendirmesini yapmak iyi bir başlangıç noktası olacaktır. Yalın Laboratuvar konseptinde önemli olarak belirlenen iyileştirilebilecek dokuz alan temel alınarak, değerlendirmeyi yapmanıza olanak veren bir kontrol listesi hazırlanmıştır:
İyileştirilebilecek 9 alan
- 5S ile temizlik ve çalışma ortamı optimizasyonu
- Proses analizi için değer akışı eşleme
- İş yükü
- Laboratuvar prosesi
- Performans yönetimi
- Laboratuvar ekipmanı
- Laboratuvar personelinin becerileri
- Laboratuvarda kullanılan kimyasal maddeler/yardımcı malzemeler (KANBAN)
- Sürekli İyileştirme Prosesleri (CIP)
Yalın Laboratuvar Kontrol Listesi, kendi sisteminizde hangi alanların iyileştirme için en yüksek potansiyele sahip olduğuna ilişkin net bir fikir vererek, bu dokuz konuda size adım adım yol gösterir:
Laboratuvar 5S ile Temizlik ve Çalışma Ortamı Optimizasyonu
Yalın çalışma yaklaşımının uygulanmasında tipik bir başlangıç noktası, çalışma ortamının optimizasyonudur. Bu, iyileştirilebilecek dokuz alanda temizlik (Laboratuvar 5S) olarak tanımlanır.
Laboratuvar 5S, Japonca terimlerden oluşturulan bir çalışma ortamı organizasyon metodudur, şunu temsil eder:
5S Terimi | Japonca Terim | Özet | Örnek | |
1 | Ayır | Seiri | Emin değilseniz çıkarın. | Laboratuvarda, ihtiyacınız olan nesneyi kolayca bulabiliyor musunuz ve ortam, gereksiz nesnelerden arındırılmış mı? |
2 | Sıraya koy | Seiton | Her şey için bir yer var ve her şey yerli yerinde. | Araçlar ve ekipmanlar düzenli mi, kolayca bulunuyor mu? |
3 | Tertemiz | Seiso | Temizleyin ve kontrol edin! | Her şey temiz ve iyi durumda mı? |
4 | Standart hale getir | Seiketsu | Kurallar oluşturun ve onlara uyun. | Çekmeceler ve dolaplar doğru şekilde etiketlenmiş mi? |
5 | Sürekliliği sağla | Shitsuke | Alışkanlık haline getirin ve uygun olup olmadığını denetleyin. | Düzenli aralıklarla Laboratuvar 5S denetimleri yapın ve sonuçlara göre tedbir alın. |
Amaç, laboratuvarınızda 5S görevlerinden her birini gerçekleştirmek, gereksiz şeyleri kaldırmak, ayırmak ve geri kalan öğeleri düzenlemek, her şeyi kolay erişilebilir ve ergonomik hale getirmektir. Öğeleri ve konumları etiketleyin, çalışma ortamını temiz tutun ve israfı ortadan kaldırmayı amaçlayın. Bir Gemba yürüyüşü, iyileştirilmesi gereken noktaları belirleyebilir; optimize edildikten sonra düzenli aralıklarla laboratuvar 5S denetimleri yapılarak durum korunmalıdır.
Proses Analizi İçin Değer Akışı Eşleme
Değer akışı eşleme önemli bir tekniktir; amacı belirli bir iş akışında veya proseste iyileştirilebilecek noktaları öne çıkarmaktır. Değer akışı eşlemenin amacı belirli bir prosesteki her adımı belirlemek, analiz etmek ve sınıflandırmaktır. Her adım prosese kattığı değere göre üç kategoriden biriyle sınıflandırılır:
- Değer katan
- Değer katmayan ancak gerekli olan
- Değer katmayan ve gereksiz olan
Ardından amaç, değer katan adımların sayısını arttırmak, değer katmayan adımları ise azaltmak veya ortadan kaldırmaktır. Mümkünse gereksiz adımlar (israfa yol açan) proses akışlarından kaldırılmalıdır.
Yalın Laboratuvar Webinarının 2. Bölümünde, verimliliği iyileştirmek için bir analiz laboratuvarı prosesine bu tekniğin uygulanmasıyla ilgili pratik bir örnek de dahil olmak üzere, değer akışı eşleme işlemiyle ilgili daha fazla bilgi verilmektedir.
İsrafı Ortadan Kaldırma (Muda)
Yalın çalışma ilkeleri aynı zamanda bir üretim sisteminde israfı ortadan kaldırmak (muda) için kullanılacak sistemli bir metot olarak da tanımlanabilir. Bu, kapasiteyi aşma sonucu oluşan israfı (muri) ve iş yüklerinin dengeli olmamasından kaynaklanan israfı (mura) kapsar.
Ticari bir ortamda, 7 mudadan sık sık bahsedilir. Alternatif olarak, bazen bunlara sekizinci bir terim de eklenir. Bu, 8 israfa (muda) atıf yapmakta kullanılan ve aşağıda açıklanan “DOWNTIME” (“duruş süresi” anlamına gelir) kısaltmasıdır:
| D | Sorunlar |
| O | Fazla üretim |
| W | Bekleme süresi |
| N | Çalışanların yeteneklerinden (beceriler) yararlanmamak* |
| T | Taşıma |
| I | Envanter |
| M | Hareket |
| E | Fazla işlem (karmaşık prosesler) |
* Bu terim yaygın olarak kullanılan 7 muda listesinden çıkarılmıştır
Laboratuvarda 8 Tipik İsraf Kaynağı Kılavuzu’nda, bir laboratuvar ortamında 8 israf kaynağının nasıl belirleneceği ve ortadan kaldırılacağı açıklanmaktadır.
Yalın Laboratuvarla İlgili Gerçekler
1. Yalın Laboratuvarın ana amacı proses optimizasyonudur.
- Amaç prosesteki zaman kaybettiren adımları ortadan kaldırmaktır.
- Yalın Laboratuvarın ana amacı çalışanları işten çıkarmak veya bir laboratuvarı daha az çalışanla idare etmek değildir.
2. Yalın çalışma yaklaşımı, büyük veya küçük ölçekli olsun her kuruluşa uygulanabilir.
- Yalın çalışma ilkeleri laboratuvarda önemli oranda iyileştirmeler sağlayabilir: Prosesleri kolaylaştırabilir; hazırlık sürelerini kısaltabilir ve laboratuvarın verimliliğini arttırabilir. Bu herkes için geçerlidir.
3. Yalın çalışma metotları ve araçları yeni veya mevcut tüm laboratuvarlarda verimli şekilde uygulanabilir
- Yalın Laboratuvar, yeni bir laboratuvarın tasarım ve oluşturulma aşamasında uygulandığında çok etkilidir.
- Ancak kurulu bir laboratuvarda mevcut iş akışlarını ve prosesleri iyileştirmek için de aynı derecede uygundur.
Yalın Laboratuvar ilkeleri hakkında genel bilgiler almak ve Mettler Toledo’nun Yalın araçları ve metotları üretim proseslerine nasıl uyguladığına ilişkin örnekleri görmek için Yalın Laboratuvar Webinarının 1. Bölümünü izleyin.
