Eser metal analizi, bir numunede bulunan çok küçük miktarlardaki metalleri ve ağır metalleri tanımlayıp miktarlarını belirler. Tükettiğimiz gıdalarda belli miktarda eser metallerin bulunması sağlığımız için şart olsa da, birçok metal toksik olabilir ve insan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevreyi olumsuz yönde etkileyebilir. Eser metal analizi, yasal gerekliliklerle ve regülasyonlarla uyumluluğu sağlamak için kullanılır. İlaç, kimya ve petrokimya sektörlerinde eser metal analizi; kalite kontrolü sırasında ilaç, gübre, kozmetik, ambalaj, tıbbi cihaz, madeni yağ ve katalizör gibi ürünlerdeki metal yabancı maddeleri tanımlamak ve miktarlarını ölçmek amacıyla kullanılır. Metallerin farklı kimyasal reaksiyonlar üzerindeki etkisinden dolayı; eser metal analizi, kimyasal formülasyon araştırmalarında ve üretim proseslerinin iyileştirilmesinde de kullanılır.
Kurşun (Pb), cıva (Hg), arsenik (As), kadmiyum (Cd), bakır (Cu), nikel (Ni), çinko (Zn) gibi saflığı bozan ve toksik olabilen elementlerin çok küçük miktarlarının belirlenmesi, ileri seviyede hassas analitik cihazları gerektirir. Numunedeki metaller, numunenin karmaşıklığına (yani numune matrisine) ve kullanılan analitik tekniğe bağlı olarak, genellikle milyonda parça sayısı (ppm), milyarda parça sayısı (ppb), hatta trilyonda parça sayısı (ppt) olarak ölçülür. Eser metal analizi için kullanılan yaygın analitik metotlar arasında atomik absorpsiyon spektroskopisi (AAS), endüktif kuplajlı plazma optik emisyon spektroskopisi (ICP-OES) ve endüktif kuplajlı plazma kütle spektrometrisi (ICP-MS) sayılabilir.
Doğru Tartım Neden Önemlidir?
ICP yoluyla eser metallerin analizi çok hassas bir prosedürdür. Bu yüzden; numunelerin, referans standartların ve kalibrasyon standartlarının dikkatle ve yüksek doğrulukta tartılması, dozajlanması ve seyreltilmesi gerekir. Gerek pipetleme işlemiyle gerek Erlenmeyer şişeleri gibi volumetrik cam kaplarla ilişkili olarak, çözeltileri ve seyreltme serilerini volumetrik metotla hazırlama işleminin doğasında bir miktar hata riski her zaman mevcuttur. Çözeltilerin ve seyreltilerin gravimetrik metotla hazırlanması çok daha yüksek bir doğruluk seviyesi sağlar.