Pipet Kontrolü ve Kalibrasyonu

Pipet, aspirasyon ve numune dağıtımı yoluyla ölçülen az miktarda sıvının doğru şekilde taşınması için kullanılan bir laboratuvar aracıdır. Günümüzde pipetlerin çoğu piston pipettir ve sıvıyı emmek üzere sıvının üzerinde kısmi bir vakum oluşturulur, burada mekanizmalara temas etmekten kaçınılır.

Daha Fazla: Rainin Pipetleri

Pipet ile iletilen gerçek hacim ile beklenen hacim, onaylı bir kuruluş tarafından ilgili bir ölçüm belirsizliği ile birlikte tayin edildiğinde pipet kalibre edilmiş olur. Burada amaç, pipetin üretim veya ISO8655 özelliklerini sürdürdüğünü, böylece doğru sonuçlar vermeye devam edeceğini doğrulamaktır. Dayanıklılık aralığı dışındaki pipetler için genellikle servis hizmeti verilir, pipetler ayarlanır ve yeniden kalibre edilir.
Daha Fazla: Rainin Pipet Servisi

Piston Pipetler genellikle sıvı numunelerin alındığı ve çoğu zaman daha fazla seyreltme, araştırma ve analiz çalışması için küçük ve tam miktarlarda numunelerin taşınması gereken kimya, biyoloji, klinik ve medikal alanlarında kullanılır.

Burada çok yaygın pipetleme teknikleri, piston pipetlerle yapılan hatalar ve bunlardan nasıl kaçınacağınıza ilişkin bilgiler yer alır.

1. Pipet ucunun batırıldığı derinlikte hata
   Doğru uç daldırma derinliği doğruluğu %5'e kadar artırabilir. Ucun boyutuna bağlı olarak mikro hacimli pipetlerde uç 1-2 mm kadar, normal boyutlu pipetlerde ise 3-6 mm kadar daldırılmalıdır. Uç fazla derine daldırılırsa uçtaki gazın hacmi sıkışır ve çok fazla sıvının çekilmesine neden olabilir.
   
   
2. Yanlış pipetleme açısı
   Pipetinizin ucunun numuneye daldırma açısı mümkün olduğunca düşey çizgiye yakın olmalı ve düşey sapma açısı 20 dereceden fazla olmamalıdır. Bundan daha yatay bir açı ucun içine çok fazla sıvı çekilmesine ve emme işleminin hatayla sonuçlanmasına neden olur. Örneğin, dikeyden 30 derece açı olduğunda %0,7'ye kadar daha fazla sıvı çekilebilir.
   
   
3. Tutarsız dağıtım
   Daha yüksek düzeyde doğruluk ve numunelerin yeniden elde edilebilirliği, kalan son damlanın da tam olarak aktarılmasını ve uca yapışmamasını sağlamakla mümkün olabilir. Çoğu uygulamada, numunenin bir miktarının uçta kalma olasılığını azalttığından veya ortadan kaldırdığından ucu kabın kenarına dayayarak ucun en son kısmından dağıtım yapılması önerilir. Bu şekilde doğruluk %1 veya daha fazla oranda artabilmektedir.
   
   
4. Ön durulama yapmama
   Sıvıyı bir pipetle dağıttığınızda uçta sıvıdan bir katman kalır, dolayısıyla da verilen sıvı hacmi olması gereken miktardan biraz daha az olur. Kullanılacak sıvıyla yeni ucun en az iki kere yıkanması, ucun içini işleme hazırlayacaktır.
   
   
5. Tutarsız pipetleme temposu
   Numuneler arasında tutarlı bir pipetleme temposu uygulayın. Telaşla veya çok hızlı şekilde işlem yapmaktan kaçının ve pipetleme işleminin her adımında belli bir tempo tutturun.
   
   Daha Fazla: Doğru Pipetleme Uygulaması

Kalibrasyonlar arasında dayanıklılık aralığının dışında sonuçlardan kaçınmak için bu kalibrasyonlar arasında pipet doğruluğu düzenli olarak kontrol edilmelidir. Pipeti kontrol etmek için en az nominal değerde hacim doğru bir analitik terazide behere en az 4 ila 6 kez dağıtılmalıdır; ortalama hacim ve sapma ISO8655 formülü kullanılarak hesaplanabilir. Yerleşik uygulama veya bilgisayar yazılımı bulunan teraziler, saniyeler içinde otomatik olarak Başarılı veya Başarısız şeklinde sonuç verir.

Daha Fazla: Pipet Kontrolü

Kalibrasyonlar arasında dayanıklılık aralığının dışında sonuçlardan kaçınmak için bu kalibrasyonlar arasında pipet doğruluğu düzenli olarak kontrol edilmelidir. Pipeti kontrol etmek için en az nominal değerde hacim doğru bir analitik terazide behere en az 4 ila 6 kez dağıtılmalıdır; ortalama hacim ve sapma ISO8655 formülü kullanılarak hesaplanabilir. Yerleşik uygulama veya bilgisayar yazılımı bulunan teraziler, saniyeler içinde otomatik olarak Başarılı veya Başarısız şeklinde sonuç verir.  

Pipet kalibrasyonu, beklenen ve gerçek hacim arasındaki farkı gösterir. Bu fark, belirli bir dayanıklılık dâhilinde olmalıdır. Dayanıklılık dışındaysa yanlış seyreltme işlemlerine ve bunun sonucunda yanlış analiz sonuçlarına neden olabilir. Sonuç olarak, sonuçlar yeniden oluşturulamaz ve tüm analizin yeniden yapılması gerekir. Dayanıklılık aralığının dışında olan bir pipetin erken tespit edilmesi için pipet doğruluğunun kalibrasyonlar arasında da kontrol edilerek dayanıklılık aralığı dışında olma durumunun ilk kez bir sonraki kalibrasyonda tespit edilmesinden kaçınılması önerilir.

Pipet kalibrasyonunda, pipet ile iletilen gerçek hacim ile beklenen hacim, onaylı bir kuruluş tarafından ilgili bir ölçüm belirsizliği ile birlikte tayin edilir. Burada amaç, pipetin üretim veya ISO8655 özelliklerini sürdürdüğünü, böylece doğru sonuçlar vermeye devam edeceğini doğrulamaktır. Dayanıklılık aralığı dışındaki pipetler için genellikle servis hizmeti verilir, pipetler ayarlanır ve yeniden kalibre edilir.

Malzeme dayanıklılığı markaya göre değiştiğinden temizlemeye başlamadan önce her zaman üretim kılavuzuna başvurun. İyi bir temizlik için piston pipetlerin çıkarılması gerekir. Uç çıkarma kolu ve silindir, genellikle elle kolayca gevşetilebilir ve pipet açılabilir. Dikkat edin: Yay basıncı parçaların fırlamasına neden olabilir. Parçalar, tipik olarak damıtılmış su ile hafif sabun çözeltisinde az miktarda ıslatılmış bir bezle veya İzopropil alkol ya da Etanol çözeltisi kullanılarak temizlenebilir. Şafta sıvı girmesinden kaçının, pipetleme sırasında piston ve contanın kirlenmemesine dikkat edin. Sterilizasyon veya otoklavlama için söz konusu pipet modelinde bu işlemin yapılıp yapılamayacağı ve nasıl yapılacağıyla ilgili olarak kılavuza bakın. Pipeti temizledikten sonra dayanıklılık aralığı içinde olup olmadığı kontrol edilmelidir. Genellikle pipet servisi teknisyenleri, pipetin dayanıklılık aralığında olduğunu doğrulamak ve onaylamak için servis sonrasında kalibrasyon gerçekleştirir.